ଆପଣଙ୍କ ବଗିଚାରେ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଲାଲ, ଧଳା, ଗୋଲାପୀ, ହଳଦିଆ ଏବଂ କମଳା ରଙ୍ଗର ଫୁଲ, ଯାହାକୁ ହିବିସ୍କସ ବା ମନ୍ଦାର କୁହାଯାଏ, ସହଜରେ ଫୁଟିଥିବା ଦେଖିହେବ। ଦେବୀ-ଦେବତାଙ୍କ ପ୍ରିୟ ହେବା ବ୍ୟତୀତ, ଆୟୁର୍ବେଦରେ ଏହାର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥାନ ମଧ୍ୟ ଅଛି କାରଣ ଏହା ଔଷଧୀୟ ଗୁଣରେ ଭରପୁର। ଏହା କେବଳ ଶରୀରର ଅନେକ ବିକାରକୁ ଦୂର କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ନୁହେଁ ବରଂ ସେହି ରୋଗରୁ ଉପଶମ ବି ଦେଇଥାଏ। ମନ୍ଦାର ମାନବ ଶରୀର ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଲାଭଦାୟକ ଏବଂ ଆୟୁର୍ବେଦ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ଏହାର ନିୟମିତ ସେବନ ଅନେକ ସମସ୍ୟାରୁ ମୁକ୍ତି ଦେଇଥାଏ।
ପଞ୍ଜାବର ବାବେସ ଆୟୁର୍ବେଦିକ ମେଡିକାଲ କଲେଜ ଏବଂ ହସ୍ପିଟାଲର BAMS (MD) ପ୍ରମୋଦ ଆନନ୍ଦ ତିୱାରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ଫୁଲ ଔଷଧୀୟ ଗୁଣରେ ଭରପୁର। ଏଗୁଡ଼ିକୁ ହିବିସ୍କସ ବା ମନ୍ଦାର କୁହାଯାଏ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଲାଲ, ଧଳା, ଗୋଲାପୀ, କମଳା ଏବଂ ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗରେ ମିଳୁଥିବା ହିବିସ୍କସ ଦେଖିବାକୁ ସୁନ୍ଦର, ଦେବତାମାନେ ଏହାକୁ ଭଲ ପାଆନ୍ତି ଏବଂ ଏହା ଔଷଧୀୟ ଗୁଣରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ। ଆୟୁର୍ବେଦରେ, ମନ୍ଦାରକୁ ଜପା ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଯାଏ। ପୂଜା ବ୍ୟତୀତ, ଏହି ଫୁଲକୁ ଅନେକ ରୋଗର ଚିକିତ୍ସାରେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। ଏହା କେଶ ସମସ୍ୟା ପାଇଁ ଲାଭଦାୟକ। ଏହାର ଫୁଲର ପଲ୍ପକୁ କେଶରେ ଲଗାଇବା ଦ୍ୱାରା ଡ୍ୟାଣ୍ଡ୍ରପ ବା ରୁପି ସମସ୍ୟା ଦୂର ହୁଏ ଏବଂ କେଶରେ ଚମକ ଆସେ। ଏହାକୁ ଆମଲା ପାଉଡର ସହିତ ମିଶାଇ ଲଗାଇବା ଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟ କେଶ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ପାଇଁ କଳା ରହିଥାଏ।
ଆୟୁର୍ବେଦଚାର୍ଯ୍ୟ କହିଥିଲେ ଯେ ଅଧିକାଂଶ ସମସ୍ୟା ନିଦ ଅଭାବରୁ ହୋଇଥାଏ। ଅନିଦ୍ରା ପୀଡିତ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଏହା ବହୁତ ଲାଭଦାୟକ। ସେ କହିଥିଲେ, ‘ମନ୍ଦାର ଫୁଲରୁ ତିଆରି ସରବତ ପିଇବା ଦ୍ୱାରା ଅନିଦ୍ରା ଦୂର ହୁଏ। ଫୁଲଗୁଡ଼ିକୁ ଚିନି କ୍ୟାଣ୍ଡି ସହିତ ମିଶାଇ ସରବତ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯିବା ଉଚିତ। ମନେରଖନ୍ତୁ ଏଥିପାଇଁ ସବୁବେଳେ ତାଜା ଫୁଲ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ।
ବୈଦ୍ୟ ଜୀ ମହିଳାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଲ୍ୟୁକୋରିଆ ସମସ୍ୟା ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ କହିଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ମନ୍ଦାର କଢକୁ ପେସି ପିଇଲେ ଲ୍ୟୁକୋରିଆ ସମସ୍ୟାରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ। ନିୟମିତ ଭାବରେ ସକାଳେ ଏବଂ କ୍ଷୀର ସହିତ ଏହି ଫୁଲର ପାଉଡର ସେବନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଶରୀରରେ ରକ୍ତ ଅଭାବ ଦୂର ହୁଏ ଏବଂ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ବୃଦ୍ଧି ପାଏ। ଲ୍ୟୁକୋରିଆ ସହିତ, ଏହା ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ସମୟରେ ହେଉଥିବା ସମସ୍ୟାର ମଧ୍ୟ ଶତ୍ରୁ। ଏହାର ସେବନ ରୋଗରେ ଆରାମ ପ୍ରଦାନ କରେ।
ଡାକ୍ତର ତିୱାରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ପେଟ ସଫା ନ ଥାଏ ତେବେ ଏହାର ପ୍ରଭାବରେ ପାଟିରେ ଫୋଟକା ହୋଇଥାଏ, ଯାହାଫଳରେ ଖାଦ୍ୟ, ପାଣି କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ କିଛି ଖାଇବାକୁ କଷ୍ଟକର କରିଥାଏ। ସେ କହିଥିଲେ, ‘ମୁଖ ଘା’ ଭଲ କରିବା ପାଇଁ, ମନ୍ଦାର ମୂଳ ଖାଇବା ଉଚିତ। ମୂଳ ସଫା କରିବା ପରେ, ଏହାକୁ ଛୋଟ ଛୋଟ ଖଣ୍ଡ କରି କାଟି ପାଟିରେ ପାନ ପତ୍ର ପରି ଚୋବାଇ ଖାଇବା ଉଚିତ। ଏହା ପାଟି ଘା’ ଭଲ କରେ। ଫୁଲ ଖାଇବା ଦ୍ୱାରା କୋଷ୍ଠକାଠିନ୍ୟରୁ ମଧ୍ୟ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ। ଅଧିକ ଜ୍ୱର ହେଲେ, ଏହାର ପତ୍ରରୁ ତିଆରି ଏକ କାଢା ସେବନ କରିବା ଉଚିତ। ଏହା କେବଳ ଜ୍ୱର ଭଲ କରେ ନାହିଁ, ବରଂ କାଶ ଏବଂ ଥଣ୍ଡାରେ ମଧ୍ୟ ଆରାମ ପ୍ରଦାନ କରେ। ଜହ୍ନର ହୃଦରୋଗ ଭଲ କରିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଏହାର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ।