ଯୌନ କାରବାର ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରକାର ମାନବ ଚାଲାଣ। ଡ୍ରଗ୍ସ ଏବଂ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ପରେ ମାନବ ଚାଲାଣ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱର ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ସଂଗଠିତ ଅପରାଧ। ଏହା ଏକ ଗମ୍ଭୀର ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ଯାହା ବ୍ୟକ୍ତି, ପରିବାର ଏବଂ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର କଲ୍ୟାଣ ଉପରେ ନକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ। ମାନବ ଚାଲାଣ ହୁଏ ଯେତେବେଳେ ଜଣେ ବେପାରୀ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ବାଣିଜ୍ୟିକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଯୌନ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ବଳ, ଠକେଇ କିମ୍ବା ବାଧ୍ୟବାଧକତା ସହିତ ଶୋଷଣ କରେ।
ମାନବ ଚାଲାଣର ୮୦% ଗଣଦୁଷ୍କର୍ମ ପାଇଁ କରାଯାଇଥାଏ। ଯଦି ଆମେ ଏସିଆ ବିଷୟରେ କହିବା, ତେବେ ଭାରତ ଏହି ପ୍ରକାର ଅପରାଧର ଗଡ଼ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଯାହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଭାରତରେ ଏଭଳି ଅପରାଧ ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ହେଉଛି।ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଆମକୁ ଏହି ସମସ୍ୟାର ମୁକାବିଲା କରିବାକୁ ଚିନ୍ତା କରିବା ଏକ କଥା।ତେବେ ଏହି ମାନବ ଚାଲାଣରେ ଅଧିକାଂଶ ପିଲା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗରିବ ଅଞ୍ଚଳର ହେଇଥାନ୍ତି। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ ମାନବ ଚାଲାଣର ଅଧିକାଂଶ ଝିଅ ରାହିଥାନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ଭାରତର ପୂର୍ବ ଅଞ୍ଚଳର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଗ୍ରାମରୁ ଆସିଥାନ୍ତି। ଆଉ ଏହାର ସଂଯୋଗ ଯୌନ କାରବାର ସହିତ ଜଡିତ।
କିପରି ଚାଲେ ଏହି Trafficking?
ମୁଖ୍ୟତଃ ଦାରିଦ୍ର, ଶିକ୍ଷାର ଅଭାବ ଏବଂ ସରକାରୀ ନୀତିର ସଠିକ ଭାବରେ ଲାଗୁ ନହେବା ମାନବ ଚାଲାଣର ଶିକାର ହେବାର ସବୁଠାରୁ ବଡ କାରଣ। ଏହି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ସ୍ଥାନୀୟ ଏଜେଣ୍ଟମାନେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି। ସେମାନେ ଗାଁର ଅତି ଗରିବ ପରିବାରର ଛୋଟ ଝିଅମାନଙ୍କ ଉପରେ ନଜର ରଖି ଏହି ଏଜେଣ୍ଟମାନେ ସହରରେ ଭଲ ଚାକିରି କରେଇ ଦେବା ନାମରେ ପରିବାରକୁ ପ୍ରତାରଣା ଦିଅନ୍ତି।
ଏହି ଏଜେଣ୍ଟମାନେ ଏହି ଝିଅମାନଙ୍କୁ ଘରୋଇ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା ସଂସ୍ଥାକୁ ବିକ୍ରି କରନ୍ତି। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ, ଏହି ସଂସ୍ଥାମାନେ ଏହି ଝିଅମାନଙ୍କୁ ଅଧିକ ଦରରେ ଘରେ ଚାକର ଭାବରେ ବିକ୍ରୟ କରି ଅଧିକ ଲାଭ କରନ୍ତି। ଗରିବ ପରିବାର ଏବଂ ଗାଁର ଝିଅ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାର ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାରକୁ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟରେ ବିକ୍ରି କରାଯାଏ କିମ୍ବା ସେମାନଙ୍କୁ ବଡ଼ ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖାଇ କିମ୍ବା ସହରରେ ଭଲ ଚାକିରିର ପ୍ରତିଶୃତି ଦେଇ ଘରୋଇ ସେବକ ହୁଅନ୍ତି, ଯେଉଁଠାରେ ସେମାନେ ଅନ୍ୟ ଉପାୟରେ ଆହୁରି ଖରାପ ପରିସ୍ଥିତିର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୁଅନ୍ତି।
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀର ପଶ୍ଚିମ ଅଞ୍ଚଳରେ ଘରୋଇ ଶ୍ରମିକ ଯୋଗାଉଥିବା ପ୍ରାୟ ୫୦୦୦ ଏଜେନ୍ସି ଅଛି। ଅଧିକାଂଶ ଛୋଟ ଝିଅ ସେମାନଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ବିକ୍ରି ହୁଅନ୍ତି, ଯେଉଁଠାରେ ସେମାନଙ୍କୁ ୧୬ ଘଣ୍ଟା ଘରେ କାମ କରିବାକୁ ପଡେ। ଆହୁରି ମଧ୍ୟ, ସେମାନେ କେବଳ ସେଠାରେ ମାଡ଼ ମାରି ନାହାଁନ୍ତି, ବରଂ ସେମାନେ ଅନ୍ୟ ପ୍ରକାରର ଶାରୀରିକ ଏବଂ ମାନସିକ ନିର୍ଯାତନାର ମଧ୍ୟ ଶିକାର ହୁଅନ୍ତି। କେବଳ ଘରୋଇ ସେବକ ନୁହଁନ୍ତି, ଏହି ଝିଅମାନେ ମଧ୍ୟ ଗଣଦୁଷ୍କର୍ମର ଜାଲରେ ଫସିଥାନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ତରରେ ଶୋଷଣ କରାଯାଏ।
ଯଦି ଆମେ ଭାରତ ବିଷୟରେ କହିବା, ତେବେ ମାନବ ଚାଲାଣର ନେଟୱାର୍କ ପ୍ରାୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜ୍ୟରେ ବ୍ୟାପିଛି। ଏଥିରେ ତାମିଲନାଡୁ , ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର, କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ , ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ଏବଂ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏହାର ବହୁ ମାମଲା ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି । ଏହି ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟ ମାନବ ଚାଲାଣର ମୁଖ୍ୟ ଉତ୍ସ ଏବଂ ଗଡ଼, ଯେଉଁଠାରେ ଝିଅ ମାନଙ୍କୁ ରେଡ ଲାଇଟ ଅଞ୍ଚଳରେରେ କିଣାଯାଇ ବିକ୍ରି କରାଯାଏ । ମାନବ ଚାଲାଣର ୭୦% ମାମଲା ଏହି ରାଜ୍ୟରୁ ଆସିଛି। ଜାତିସଂଘର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ତାମିଲନାଡୁ ମୁମ୍ବାଇ ଏବଂ ଦିଲ୍ଲୀର ରେଡ୍ ଲାଇଟ୍ ଅଞ୍ଚଳରେ ବହୁ ଯୁବତୀଙ୍କୁ କାରବାର କରୁଛି। ୨୦୦୯ ରୁ ୨୦୧୪ ମଧ୍ୟରେ ମାନବ ଚାଲାଣ ମାମଲାରେ ୯୨% ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି।
ତେବେ ଏହି କାରବାର ଅନେକ ମାନବିକ ଅଧିକାରର ଉଲ୍ଲଂଘନ, ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସେମାନଙ୍କର ପୁନର୍ବାସ ଏକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ପ୍ରସଙ୍ଗ। ଯେହେତୁ ପୀଡିତମାନେ କେବଳ ଶାରୀରିକ ନୁହେଁ ଅନେକ ମାନସିକ ନିର୍ଯାତନା ମଧ୍ୟ ଦେଇ ଗତି କରନ୍ତି, ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସେମାନେ ଅନେକ ଯୌନ ସଂକ୍ରମଣ ମଧ୍ୟ ଶିକାର ହୁଅନ୍ତି । ସବୁଠୁ ବଡ ସମସ୍ୟା ହେଉଛି ପରିବାରମାନେ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କୁ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଲଜ୍ଜିତ ହୁଅନ୍ତି, କାରଣ ସେମାନେ ଏହାକୁ ସମାଜରେ ବଦନାମ ସହିତ ଜଡିତ ହେଇଯାଅନ୍ତି । ତେଣୁ ଏହାକୁ କିପରି ରୋକା ଯାଇପାରିବ ଏହାସହ ସେମାନଙ୍କୁ ଏହିସବୁ ନିର୍ଯାତନାରୁ କିପରି ଅଟକାଯିବ ତାହା ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ।